Poststukken verzamelen

Poststuk

Het terrein van de poststukken biedt veel interessants en voor vele verzamelaars ook veel onbekends. De postdiensten verstaan onder een poststuk een door hen vervoerd stuk en poststukken die uit het interne dienstverkeer voortkomen. Het woordenboek is iets duidelijker: ieder stuk dat per post verzonden wordt. Kortom het zijn alle in de brievenbus gedeponeerde poststukken, de hoeveelheden post, die op de postkantoren worden afgegeven en de rechtstreeks aangeboden partijenpost (denk hierbij aan tijdschriften en bankafschriften).

Bewaren

Niet al deze poststukken zullen door de verzamelaar in gelijke mate begeerd worden. We kunnen voor de filatelist een eerste indeling van poststukken maken: zonder postzegels, met postzegels (postzegelstukken) en met ingedrukte postzegels (postwaardestukken).

Zonder postzegels

Voor 1852 bestonden nog geen postzegels in Nederland, maar er werden wel brieven bezorgd. Deze poststukken waren zonder postzegels, omdat deze nog niet bestonden. Ook na 1852 toen de eerste Nederlandse postzegels waren verschenen, was het gebruik hiervan nog niet verplicht en konden dus ook brieven zonder postzegels verzonden worden.

Frankering

Zelfs toen de postzegel verplicht was hoefde nog steeds niet iedereen postzegels te plakken. Er bestonden uitzonderingen voor de dienstenveloppen van de overheid en stukken van de PTT zelf. Andere voorbeelden van poststukken zonder postzegels zijn baarfrankeringspoststukken, frankeerstempelstukken, roodfrankeringspoststukken en poststempelstukken.

Postzegelstuk

Veel filatelisten zijn vooral geïnteresseerd in brieven met postzegels. Deze brieven en kaarten worden ook wel postzegelstukken genoemd. U begrijpt dat het veel moeilijker is om een verzameling aan te leggen van alle Nederlandse postzegels, luchtpostzegels, dienstzegels en portzegels op een correct gefrankeerde echt gelopen brief. De postzegelverzamelaar is de liefhebber van poststukken meestal al voor geweest en heeft het poststuk vernietigd om de postzegel te bemachtigen.

Postwaardestuk

Het postwaardestuk staat bij verzamelaars het laagst in aanzien. Als u Groot-Brittannië verzamelt, kunt u uw verzameling beginnen met de Mulready-couverts die tegelijkertijd met de postzegels in 1840 verschenen. In 1869 introduceerde de Oostenrijkse postdienst de briefkaart. Vooral toen via de lucht steeds meer post werd verstuurd kwamen er speciale postbladen met een waardeaanduiding in de vorm van een postzegel. Omdat geen envelop nodig was, kon de verzender door gebruik te maken van een luchtpostblad aanzienlijk besparen op het porto.

Aanvulling en verrijking

Als u op een postzegelvereniging verzamelaars spreekt zal het u opvallen dat slechts een enkele verzamelaar geïnteresseerd is in poststukken. De meeste verzamelaars houden zich alleen bezig met het verzamelen van postzegels. Als u teleurgesteld bent geraakt over de grote stortvloed van nieuwe postzegels en u begint met het verzamelen van poststukken - dat wil zeggen brieven gefrankeerd met postzegels, briefkaarten, frankeermachine-afstempelingen enzovoort - zal een geheel nieuwe wereld voor u opengaan.

Interessante aanvulling

Poststukken kunnen uw postzegelverzameling ook verrijken; of u nu postzegels van een bepaald land spaart of een thematische verzameling opbouwt. Als u naast postzegels een poststuk toevoegt, wordt dit element meestal de ster van uw albumblad.

Vindt u onze artikelen interessant?

Leest u graag over postzegels?
Mis niets: Lees de belangrijkste artikelen van Filahome in onze reeks Verzamelwoede.

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient

is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Lees verder: meer postzegels op Filahome

Verzamelwoede: filatelistische columns
Poststukken

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient, is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Sinds de verschijning van de vorige bundel in de serie verzamelwoede heeft Ruud van Capelleveen honderden artikelen over postzegels, het verzamelen van postzegels en de postzegelhandel geschreven. De beste honderd artikelen uit deze jaren werden opgenomen in zijn nieuwe bundel met 'verzamelwoedes'. Voor 'Verzamelwoede 4' selecteerde Ruud van Capelleveen ook een aantal artikelen over de postzegelhandel die niet eerder werden gepubliceerd. Deze artikelen kunnen beschouwd worden als een aanvulling van zijn succesvolle uitgave 'Postzegels kopen en verkopen'.
Bekijk: Verzamelwoede 4

Deze bundel bevat honderd columns over postzegels en het verzamelen van filatelistische stukken. Deze columns bestrijken een breed spectrum van de filatelie: naast een groot aantal achtergrondverhalen over basisbegrippen voor postzegelverzamelaars bevat deze bundel ook een aantal stukken waarin Ruud van Capelleveen zijn licht laat schijnen over postzegels, eerstedagenveloppen en allerlei andere onderwerpen die interessant zijn voor de waarachtig geïnteresseerde postzegelverzamelaar.
Bekijk: Verzamelwoede 3

Verzamelwoede 2
Verzamelwoede 1