150 jaar postzegels in Nederland

Postzegeljubileum in Nederland

In 2002 was het 150 jaar geleden dat in Nederland de eerste postzegel werd gedrukt. Ter gelegenheid hiervan kwam de Nederlandse postdienst met een speciale herinneringszegel en vond in Amsterdam een grote internationale postzegeltentoonstelling plaats. Daarnaast verscheen de door J.J. Havelaar geschreven uitgave "Port Betaald: Een cultuurgeschiedenis van de eerste Nederlandse postzegel 1852-2002". Het werd niet alleen een leesboek, maar door de vele illustraties ook een feestelijk kijkboek.

Industrialisatie

De eerste postzegel in Nederland verscheen tijdens een periode van grote economische verandering. Het tijdperk van industrialisatie was aangebroken. De stoommachine dreef de productie in speciaal ingerichte fabrieken op. Ook verbeterde de communicatie door de komst van de trein en het toenemende gebruik van de brief. Steeds meer mensen konden lezen. De handel en het postverkeer groeiden hierdoor als kool en de posterijen hadden behoefte aan een eenvoudig administratief- en controlesysteem voor de te betalen kosten voor het vervoer van de post. De door de Britse post in 1840 geïntroduceerde oplossing, de postzegel Penny Black, kreeg ook in Nederland een kans.

Eerste emissie

De primaire functie van de postzegel was en is simpel: een bewijs van vooruit betaald port. De eerste Nederlandse postzegels werden gedrukt door de toenmalig Rijks Munt. Aan de uitgifte van de eerste emissie, zoals de eerste postzegelserie van Nederland door filatelisten wordt genoemd, ging veel onderzoek vooraf. Het drukken van postzegels was immers heel iets anders dan het slaan van munten. Men ging in Groot-Brittannië kijken en men ging op zoek naar een graveur en alles wat verder bij het drukken van postzegels kwam kijken.

Verzamelen

Op de eerste postzegels werd de koning afgebeeld. Na wapentjes en cijfers duurde het nog jaren voor de postzegels interessante afbeeldingen kregen. Deze afbeeldingen zeggen veel over het land waar de postzegel verscheen en de periode waarin de postzegel verscheen. Het verzamelen van postzegels werd al snel een belangrijke vorm van vrijetijdsbesteding van jong en oud. Het educatieve aspect van het verzamelen van postzegels is voor veel verzamelaars nog steeds belangrijk. Wel vond er in de tweede helft van de twintigste eeuw een belangrijke verschuiving plaats van het 'per land' verzamelen naar thematisch verzamelen. Veel jongeren beginnen nu bijvoorbeeld met een verzameling vlinders op postzegels en wagen zich pas later aan een landenverzameling.

Naslagwerk

Over al deze aspecten komt u in "Port betaald" veel te weten. De makers van dit boek wilden een grote groep lezers interesseren. Het is een uitstekend boek geworden, dat vooral gekocht zal zijn door de gevorderde verzamelaar. Deze publicatie van J.J. Havelaar over de eerste Nederlandse postzegels vanuit een brede historische context is een serieus naslagwerk, dat door de bezitter nog vaak zal worden ingezien.

Vindt u onze artikelen interessant?

Leest u graag over postzegels?
Mis niets: Lees de belangrijkste artikelen van Filahome in onze reeks Verzamelwoede.

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient

is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Lees verder: meer postzegels op Filahome

Verzamelwoede: filatelistische columns
Postzegels Nederland
Postvervoer per trein
Filatelistische kennis op verenigingsavonden
Amerikaanse presidenten op postzegels

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient, is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Sinds de verschijning van de vorige bundel in de serie verzamelwoede heeft Ruud van Capelleveen honderden artikelen over postzegels, het verzamelen van postzegels en de postzegelhandel geschreven. De beste honderd artikelen uit deze jaren werden opgenomen in zijn nieuwe bundel met 'verzamelwoedes'. Voor 'Verzamelwoede 4' selecteerde Ruud van Capelleveen ook een aantal artikelen over de postzegelhandel die niet eerder werden gepubliceerd. Deze artikelen kunnen beschouwd worden als een aanvulling van zijn succesvolle uitgave 'Postzegels kopen en verkopen'.
Bekijk: Verzamelwoede 4

Deze bundel bevat honderd columns over postzegels en het verzamelen van filatelistische stukken. Deze columns bestrijken een breed spectrum van de filatelie: naast een groot aantal achtergrondverhalen over basisbegrippen voor postzegelverzamelaars bevat deze bundel ook een aantal stukken waarin Ruud van Capelleveen zijn licht laat schijnen over postzegels, eerstedagenveloppen en allerlei andere onderwerpen die interessant zijn voor de waarachtig geïnteresseerde postzegelverzamelaar.
Bekijk: Verzamelwoede 3

Verzamelwoede 2
Verzamelwoede 1