Postzegel Nederland 2002: Stoomgemaal Cruquius

Drooglegging Haarlemmermeer

"Spitsboogvensters, kantelen op het dak, veel gietijzer en 1100 heipalen maken het stoomgemaal Cruquius tot een uniek monument," lezen we op de velrand bij de postzegel met de afbeelding van het stoomgemaal in het velletje Industrieel Erfgoed uit 2002. "Dankzij de inzet van vele vrijwilligers draait, 150 jaar na de drooglegging van de Haarlemmermeer, zelfs de machine weer."

Droogmaking

De eerste plannen voor de droogmaking van de Haarlemmermeer werden in de zeventiende eeuw door Jan Adriaenszoon Leeghwater gemaakt. In 1641 ontvouwde hij zijn plan in een Haarlemmermeerboek. Het zou echter nog twee eeuwen duren voordat de Nederlandse staat, na enkele stormen waarbij Leiden en Amsterdam werden bedreigd, besloot tot de droogmaking van de Haarlemmermeer.

Stoomgemalen

In 1837 stelde koning Willem I bij Koninklijk Besluit een commissie in het leven die belast werd met het droogmalen van de Haarlemmermeer. Men besloot de droogmaking volledig met stoomkracht te verrichten. De benodigde machines kwamen uit Engeland, waar de industriële ontwikkeling dankzij de stoommachine tot grote bloei was gekomen. Er werden drie stoomgemalen gebouwd: Leeghwater bij de Kaag, Lynden bij Osdorp en Cruquius bij Heemstede. Op 1 juli 1852 viel de Haarlemmermeer droog.

Museum

Volgens kenners is het stoomgemaal van Cruquius de grootste stoommachine ter wereld. Het gemaal werd na de drooglegging van de Haarlemmermeer nooit gemoderniseerd. Het gemaal werd in 1933 definitief buiten gebruik gesteld.
De sloop van de Cruquius werd op het nippertje voorkomen door de Stichting De Cruquius. Deze stichting wilde het gemaal behouden en inrichten als museum. Aan het begin van deze eeuw werd de installatie gerenoveerd. Hierdoor kunt u nu een goed idee krijgen van de werking van een stoomgemaal. De installatie kan dankzij een hydraulische inrichting in werking gesteld worden. In de ketelhuizen van de Cruquius krijgt u door modellen, prenten en oude kaarten een goed idee van de droogmaking van de Haarlemmermeer.

Postzegel in detail

Het door TPG Post uitgegeven velletje Industrieel Erfgoed werd ontworpen door Piet Gerards uit Heerlen. Het velletje met tien verschillende postzegels verscheen op 24 september 2002. Hierbij maakte hij gebruik van foto's van Bart Sorgedrager uit Amsterdam. De perforatiekam is 14,75:15. De postzegels zijn 36 bij 25 millimeter groot. De velletjes werden in offset gedrukt door The House of Questa in Engeland.

Verzameltips

Bekijk ook andere interessante postzegels van Nederland.

Vindt u onze artikelen interessant?

Leest u graag over postzegels?
Mis niets: Lees de belangrijkste artikelen van Filahome in onze reeks Verzamelwoede.

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient

is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Postzegels verzamelen

Postzegels Verzamelen
Postzegels Nederland

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient, is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Sinds de verschijning van de vorige bundel in de serie verzamelwoede heeft Ruud van Capelleveen honderden artikelen over postzegels, het verzamelen van postzegels en de postzegelhandel geschreven. De beste honderd artikelen uit deze jaren werden opgenomen in zijn nieuwe bundel met 'verzamelwoedes'. Voor 'Verzamelwoede 4' selecteerde Ruud van Capelleveen ook een aantal artikelen over de postzegelhandel die niet eerder werden gepubliceerd. Deze artikelen kunnen beschouwd worden als een aanvulling van zijn succesvolle uitgave 'Postzegels kopen en verkopen'.
Bekijk: Verzamelwoede 4

Deze bundel bevat honderd columns over postzegels en het verzamelen van filatelistische stukken. Deze columns bestrijken een breed spectrum van de filatelie: naast een groot aantal achtergrondverhalen over basisbegrippen voor postzegelverzamelaars bevat deze bundel ook een aantal stukken waarin Ruud van Capelleveen zijn licht laat schijnen over postzegels, eerstedagenveloppen en allerlei andere onderwerpen die interessant zijn voor de waarachtig geïnteresseerde postzegelverzamelaar.
Bekijk: Verzamelwoede 3

Verzamelwoede 2
Verzamelwoede 1