Postzegels Nederland 2011: Ontwerpprobleem Bond Heemschut 100 jaar

Geschiedenis

Op 22 augustus 2011 verscheen een postzegelvelletje ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Bond Heemschut, een vereniging die zich inzet voor het behoud van historische gebouwen en belangrijke cultuurlandschappen. In dit velletje werd gebruik gemaakt van zwart-wit afbeeldingen. De manier waarop dit oude fotomateriaal werd gebruikt door de ontwerper noemde ik in mijn bespreking een goedkoop ontwerptrucje.

Ontwerpprobleem

Ton Gijsbers, de secretaris van het Eeuwfeest van Bond Heemschut, reageerde hierop. Hij was verantwoordelijk voor de keuze van zwart-wit foto's in het ontwerp, schreef hij mij. In zijn reactie legde Ton Gijsbers uit dat het bewerken van bestaand materiaal uit oude tijden, gemaakt door verschillende fotografen en onder verschillende omstandigheden veel tijd kost. Dat klopt. Dat is altijd zo. Het valt niet mee om een serie oude foto's tot één geheel te smeden. Elke publicist die regelmatig met oud materiaal werkt, kan daarvan getuigen. In dit geval is het probleem nog groter. De plaatjes moeten immers als één geheel, een postzegelvelletje, gepresenteerd worden.

Zwart-wit

Ton Gijsbers vergat echter te melden dat de keuze voor zwart-wit materiaal - ik heb overigens altijd gedacht dat de ontwerper de uiteindelijk verantwoordelijke is: zijn naam staat immers als zodanig vermeld - geen vanzelfsprekendheid is. Het is deze keuze, de keuze voor zwart-wit foto's, die ik hekelde in mijn artikel. Deze ontwerpoplossing is niet erg origineel en dit noemde ik daarom een "goedkoop ontwerptrucje". Bijna elke serie waarin teruggeblikt wordt op de twintigste eeuw maakt immers gebruik van zwart-wit fotomateriaal.
De keuze voor bestaand zwart-wit materiaal is ook letterlijk goedkoop. Er bestaan immers ook andere mogelijkheden, zoals tekeningen, gravures of bewerkingen op basis van digitale beelden?

Bezuiniging

De laatste jaren slaagt de Nederlandse postdienst er steeds in om ontwerpers te vinden die weinig ervaring of geen affiniteit met het ontwerpen op klein formaat hebben. In vroeger dagen ging de opdracht om een postzegel te ontwerpen veelal naar kunstenaars. Voor de belettering werden specialisten benaderd. Deze artiesten werden begeleid door medewerkers van de Esthetische Dienst van de PTT. Het wegbezuinigen van de Esthetische Dienst was de eerste stap op weg naar goedkoop en slecht ontwerpen.
Het postzegelaanbod is door alle veranderingen schraler geworden. Originaliteit en kwaliteit zijn meestal ver te zoeken. Het ontwerp van postzegels wordt nu meestal uitgevoerd door gespecialiseerde schuivers, knippers en plakkers: specialisten die vooral goed zijn in het gebruik van beeldbewerkingssoftware. Het resultaat is ernaar: de originaliteit is wegbezuinigd.

Verzameltips

Bekijk ook andere interessante postzegels van Nederland.

Vindt u onze artikelen interessant?

Leest u graag over postzegels?
Mis niets: Lees de belangrijkste artikelen van Filahome in onze reeks Verzamelwoede.

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient

is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Postzegels verzamelen

Postzegels Verzamelen
Postzegelontwerp Bond Heemschut 100 jaar

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient, is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Sinds de verschijning van de vorige bundel in de serie verzamelwoede heeft Ruud van Capelleveen honderden artikelen over postzegels, het verzamelen van postzegels en de postzegelhandel geschreven. De beste honderd artikelen uit deze jaren werden opgenomen in zijn nieuwe bundel met 'verzamelwoedes'. Voor 'Verzamelwoede 4' selecteerde Ruud van Capelleveen ook een aantal artikelen over de postzegelhandel die niet eerder werden gepubliceerd. Deze artikelen kunnen beschouwd worden als een aanvulling van zijn succesvolle uitgave 'Postzegels kopen en verkopen'.
Bekijk: Verzamelwoede 4

Deze bundel bevat honderd columns over postzegels en het verzamelen van filatelistische stukken. Deze columns bestrijken een breed spectrum van de filatelie: naast een groot aantal achtergrondverhalen over basisbegrippen voor postzegelverzamelaars bevat deze bundel ook een aantal stukken waarin Ruud van Capelleveen zijn licht laat schijnen over postzegels, eerstedagenveloppen en allerlei andere onderwerpen die interessant zijn voor de waarachtig geïnteresseerde postzegelverzamelaar.
Bekijk: Verzamelwoede 3

Verzamelwoede 2
Verzamelwoede 1