Eerstedagenvelop of FDC : envelop met speciaal datumstempel

Eerste dag van uitgifte van de postzegels

Een eerstedagenvelop is een envelop met een postzegel of enkele postzegels, die zijn gestempeld met een stempel dat voorzien is van de datum waarop de postzegeluitgifte voor het eerst beschikbaar kwam. In de meeste landen verschijnen voor dit doel speciale enveloppen, waarbij de afbeelding op de envelop, het stempel en de postzegel of postzegels hetzelfde onderwerp hebben. Deze enveloppen kunnen particulier vervaardigd worden, maar de postdienst kan dit ook zelf doen of hiervoor samenwerken met een handelarenvereniging.

First day cover

Meestal gebruiken verzamelaars voor dit type enveloppen de Engelse afkorting fdc (first day cover). De first day cover (fdc) is een Amerikaanse uitvinding. Dergelijke enveloppen ontstonden rond 1920 in Verenigde Staten van Amerika. Voor de eerstedagafstempeling worden doorgaans speciale stempels vervaardigd, die in het teken staan van het onderwerp van de postzegeluitgifte.

NVPH

In Nederland wordt van elke nieuwe serie postzegels door de NVPH een envelop uitgegeven. Deze enveloppen zijn doorgaans fraai van vormgeving en van een doorlopende nummering voorzien. In de Speciale Catalogus (uitgegeven door de NVPH) staan deze enveloppen apart vermeld. Als een Nederlandse verzamelaar spreekt over een eerstedagenvelop, dan bedoelt hij meestal de door de NVPH uitgegeven envelop.

Particulier

Ook enveloppen die door andere firma's of particulier zijn vervaardigd kunnen eerstedagenvelop genoemd worden. Ook het door de NVPH in samenwerking met PostNL ontwikkelde stempel hoeft niet persé gebruikt te worden, maar het is tegenwoordig niet gemakkelijk meer om een juist datumstempel op de envelop te krijgen. Een eerstedagenvelop moet wel een datumstempel hebben dat correspondeert met de datum van de uitgifte van de postzegel of postzegels, anders is geen sprake meer van een eerste dag.

Maakwerk

Sommige verzamelaars zijn van mening dat een eerstedagenvelop niet zo interessant is, omdat het maakwerk is. Deze verzamelaars verwijzen hierbij naar het feit dat een envelop met adres, zoals in de catalogus staat vermeld, aanzienlijk minder waard is dan een envelop die niet echt heeft gelopen.

Echte eerste dag

Een bijzondere vorm van eerstedagenvelop is een postzegel compleet op brief, die gewoon dienst heeft gedaan als poststuk en door de postdienst is ontwaard met een datumstempel van de eerste dag van uitgifte van de postzegel.

Thematische verzamelaars

Feit is wel dat vooral voor thematische verzamelaars eerstedagenveloppen een verrijking kunnen opleveren van de verzameling, omdat de afbeeldingen op de enveloppen zaken afbeelden die niet op postzegels zijn afgebeeld. Bovendien kan door opname van enveloppen op albumbladen een afwisselender beeld gecreëerd worden. Zie ook: poststuk en briefkaart.

Vindt u onze artikelen interessant?

Leest u graag over postzegels?
Mis niets: Lees de belangrijkste artikelen van Filahome in onze reeks Verzamelwoede.

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient

is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Lees verder: meer over postzegels

Verzamelwoede: over het verzamelen van postzegels
Belangrijke tips voor postzegelverzamelaars

Postzegels kopen en verkopen: tips waarmee u geld verdient, is geschikt voor elke postzegelverzamelaar; of u nu net bent begonnen of al jaren verzamelt, met de tips in deze uitgave kunt u goedkoper of meer verzamelen.
Postzegels kopen en verkopen

Sinds de verschijning van de vorige bundel in de serie verzamelwoede heeft Ruud van Capelleveen honderden artikelen over postzegels, het verzamelen van postzegels en de postzegelhandel geschreven. De beste honderd artikelen uit deze jaren werden opgenomen in zijn nieuwe bundel met 'verzamelwoedes'. Voor 'Verzamelwoede 4' selecteerde Ruud van Capelleveen ook een aantal artikelen over de postzegelhandel die niet eerder werden gepubliceerd. Deze artikelen kunnen beschouwd worden als een aanvulling van zijn succesvolle uitgave 'Postzegels kopen en verkopen'.
Bekijk: Verzamelwoede 4

Deze bundel bevat honderd columns over postzegels en het verzamelen van filatelistische stukken. Deze columns bestrijken een breed spectrum van de filatelie: naast een groot aantal achtergrondverhalen over basisbegrippen voor postzegelverzamelaars bevat deze bundel ook een aantal stukken waarin Ruud van Capelleveen zijn licht laat schijnen over postzegels, eerstedagenveloppen en allerlei andere onderwerpen die interessant zijn voor de waarachtig geïnteresseerde postzegelverzamelaar.
Bekijk: Verzamelwoede 3

Verzamelwoede 2
Verzamelwoede 1